
Wypalenie zawodowe dotyka coraz większej grupy, nawet krótkich stażem pedagogów. Wszechogarniające zmęczenie, coraz wyższy poziom stresu i frustracja- to tylko niektóre z jego objawów. Jakie są przyczyny wypalenia zawodowego i jak sobie z nim radzić?
Wypalenie zawodowe u nauczyciela – czym jest i jakie daje objawy?
Wypalenie zawodowe nauczycieli to powszechne zjawisko, które definiuje się jako stan emocjonalnego, umysłowego, jak i fizycznego wyczerpania. Głównym jego symptomem jest wszechogarniające zmęczenie, które zaburza codzienne funkcjonowanie. Do innych objawów wypalenia zawodowego można zaliczyć:
- zniechęcenie do wykonywania dotychczasowych obowiązków, jak i nowych działań,
- apatia,
- poczucie bezradności,
- negatywna postawa wobec ludzi, pracy i życia,
- unikanie rozmów i konfrontacji z uczniami,
- niska ocena własnych kompetencji i umiejętności,
- brak satysfakcji z wykonywanej pracy.
Wypalenie zawodowe nauczycieli jak dotąd pojawiało się między 3 a 6 rokiem pracy. Co ciekawe, obecnie zauważa się je nawet u osób z krótkim stażem (1 rok czy 1,5 roku). Zjawisko to dotyka także terapeutów czy psychologów.
Przyczyny wypalenia zawodowego nauczycieli
Przyczyny wypalenia zawodowego nauczycieli można podzielić na te wewnętrzne (związane z osobowością, sposobem radzenia sobie z problemami) oraz zewnętrzne (dotyczące miejsca wykonywania obowiązków). Najważniejsze przyczyny wpływające na wypalenie zawodowe to: przeciążenie, sprzeczne wymagania, zbyt duży zakres obowiązków, nadmierny stres, niemożność rozwoju, rozbieżność między oczekiwaniami a realiami zawodu, niewystarczająca gratyfikacja, obarczenie nadmierną odpowiedzialnością, praca pod presją czasu.
Skutki wypalenia zawodowego nauczycieli
Wypalenie zawodowe doprowadza do tego, że pedagog przestaje widzieć sens wykonywanej pracy, zaczyna brakować mu zaangażowania, motywacji i satysfakcji. Skutki wypalenia zawodowego nauczycieli to także uczucie bezradności, niska ocena skuteczności oraz własnych kompetencji. Przez wypalenie zawodowe zaobserwować można niższej jakości pracę nauczyciela. Zaczyna on odczuwać lęk o przyszłość, czuje się winny czy pokrzywdzony. Niekiedy może sięgać po używki. Pedagog jest sfrustrowany, znerwicowany i boi się tego, że nie jest w stanie poradzić sobie z własnym problemem.
Jak nie stracić motywacji do pracy w szkole?
Aby nie stracić motywacji do pracy w tym zawodzie, należy stawiać sobie realistyczne cele i podejmować nowe wyzwania zawodowe. Trzeba być też świadomym swoich braków i akceptować własne ograniczenia. Nie należy brać na siebie zbyt wielu obowiązków. Istotne jest też to, aby znajdować odpowiednią ilość czasu na wypoczynek. Nagromadzony stres warto rozładowywać, np. uprawiając sport czy spotykając się z przyjaciółmi. W profilaktyce pomoże także szkolenie https://elpax.pl/kursy-oswiatowe/kursy-i-szkolenia/idealny-nauczyciel-profilaktyka-wypalenia-zawodowego/.
Z wypaleniem zawodowym można skutecznie walczyć, jednak najlepsze są działania profilaktyczne.